1 Kasım seçim sonuçları hepimizi şaşırttı. Kamuoyu araştırma
şirketleri, tecrübeli politikacılar, gazeteciler, uzmanlar, iktidar partisi… Hepimiz
çuvalladık!
Hem ekonomide hem siyasette “istikrar”ın
bozulup toplumun şiddet ve belirsizliğe itildiği bir ortamda, memleketi 13
yıldır yöneten bir partinin yüzde 50’ye yakın oy alacağı hiç kimsenin aklına
gelmemişti.
Peki, bu “kolektif yanılgı”nın kaynağı nedir? Bu güzel
memleketimizde neler oluyor? Çare, umut yok mudur?
Gelişmeleri anlamaya çalışıyor, düşündüklerimi sizlerle
paylaşmak istiyorum. İşte bazı satırbaşları:
1.
Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), Türkiye’nin yarım
asırdan fazladır yatırım yaparak büyüttüğü “sağ
muhafazakâr” nüfusun yegâne temsilcisi konumuna geldi. Parti, oy alacağı kesimi nüfusun asgari yarısını oluşturan bu kitle üzerinde konumlandırırken, iç ve dış hâkim güçlere kendini kabul ettirdi.
ABD ve AB gibi batılı ülkelerin, yerli yabancı sermaye çevrelerinin çıkarlarına en uygun parti olduğuna dair onları ikna etmeyi başardı.
İçerde ise asker, polis, istihbarat, diyanet, yargı bürokrasisi ile hükümetler arasında alıştığımız “hükümet-devlet” mesafesini ortadan kaldırdı.
Kamu bürokrasisini, yargıyı, medyayı vs. baştan aşağı yeniden biçimlendirdi.
ABD ve AB gibi batılı ülkelerin, yerli yabancı sermaye çevrelerinin çıkarlarına en uygun parti olduğuna dair onları ikna etmeyi başardı.
İçerde ise asker, polis, istihbarat, diyanet, yargı bürokrasisi ile hükümetler arasında alıştığımız “hükümet-devlet” mesafesini ortadan kaldırdı.
Kamu bürokrasisini, yargıyı, medyayı vs. baştan aşağı yeniden biçimlendirdi.
Buna karşılık ana muhalefet partisi
görünümündeki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), artık sermayenin de el
değiştirmesi ile iktidara yön veren, hükümetleri biçimlendiren, siyaseti finanse eden zengin üst ve orta sınıf ile kamu
bürokrasisindeki desteğini yitirdi. Para
ve silah gücünü elinde bulunduran kesimlerden yeterli destek alamıyor.
Parti yeni durumu kabullenme ve ona göre siyaset geliştirme; gidişten zarar gören kesimleri kucaklama esnekliğini de gösteremedi, gösteremiyor. Bu yüzden de iktidardan rahatsız olan farklı kesimlerin ortak umudu olmayı başaramıyor.
Parti yeni durumu kabullenme ve ona göre siyaset geliştirme; gidişten zarar gören kesimleri kucaklama esnekliğini de gösteremedi, gösteremiyor. Bu yüzden de iktidardan rahatsız olan farklı kesimlerin ortak umudu olmayı başaramıyor.
7 Haziran sonrası yaşananlar, artık
iktidarın “sandıkla değişip
değişmeyeceği” konusunda soru işaretleri yarattı. Hem iktidar, hem de
muhalefet için siyaset bir demokrasi yarışı olmaktan çıkıp, kendileri için varlık yokluk, hayat memat meselesi
gibi algılanır oldu, kutuplaşma, güvensizlik derinleşti. Bu da yönetenlerin,
baskı mekanizmasını harekete geçirmesine zemin hazırladı.
2.
İktidar oyunu, siyaset tarzı, uzlaşma yerine soğuk
savaşın iç kamplaşma ve gerginlikler stratejisi üzerine kurulduğundan,
muhalefet partilerinin kendi arasında koalisyon yapma, asgari müştereklerle demokratik bir
programda bir araya gelerek ülkeyi yönetme şansı ortadan kalkmış durumda.
3.
Asıl değişimi, “demokrasi mücadelesi” diyebileceğimiz hareketlere karşı
devletin/iktidarın tutumunda yaşadık. Ekonomideki başarı ucuz emeğe ve doğanın
tahribatına, talanına dayandırıldığı için hükümet, işçilerin ücret ve sosyal
hak taleplerine şiddetle karşılık verdi. Sendikalar iyice bastırıldı.
Çevresini, toprağını korumaya çalışan köylülerin üzerine TOMA’yla, jandarmayla gidildi. Hatta Taksim’deki bir parka AVM yapılmaması için düzenlenen gösterilerin, hükümete komplo sayıldığına tanık olduk!…
Galiba hükümet, Taksim’deki parkta karlı bir AVM yapmayı başaramazsa, iktidarı sürdüremeyeceğini fark etti!
Çevresini, toprağını korumaya çalışan köylülerin üzerine TOMA’yla, jandarmayla gidildi. Hatta Taksim’deki bir parka AVM yapılmaması için düzenlenen gösterilerin, hükümete komplo sayıldığına tanık olduk!…
Galiba hükümet, Taksim’deki parkta karlı bir AVM yapmayı başaramazsa, iktidarı sürdüremeyeceğini fark etti!
4.
Kürt meselesinin demokrasi içinde halli
açısından “çözüm süreci” halkın
büyük bir kesimi için umut olmuştu. Oysa evdeki hesap çarşıya uymadı.
Kürtler yerel özyönetim, anadilinde eğitim vs. için ısrar ediyor; devletin
Kürtçe televizyon yayını yapıp, birkaç Kürtçe özel dil kursuyla işi kapatmasına
razı olmuyordu. Anlaşılan ne devlet örgüte, ne de örgüt devlete güvenmiş, çatışma olmasa da herkes eski rutin işlerine devam etmişti...
Halkların Demokrasi Partisi (HDP) çıkıp “Türkiye partisi olacağım” demiş, iktidarın hor gördüğü Alevilere, solcu-sosyalist, çevreci, laik, işçi-memur, sendikacı Türk kesimlere yönelmişti. Üstelik HDP, CHP gibi nazik, kürsü-salon siyaseti yapmıyor, sokaklara dokunabiliyor, kitleleri harekete geçirme potansiyeli taşıyordu.
İktidar için en büyük “tehlike”nin HDP olduğu 7 Haziran seçimlerinde kendini göstermişti. "Seni başkan yaptırmayacağız" lafı cürmünden fazla yankılanır olmuştu.
Operasyonlarla yeniden "terör”ün düğmesine basıldı.
Halkların Demokrasi Partisi (HDP) çıkıp “Türkiye partisi olacağım” demiş, iktidarın hor gördüğü Alevilere, solcu-sosyalist, çevreci, laik, işçi-memur, sendikacı Türk kesimlere yönelmişti. Üstelik HDP, CHP gibi nazik, kürsü-salon siyaseti yapmıyor, sokaklara dokunabiliyor, kitleleri harekete geçirme potansiyeli taşıyordu.
İktidar için en büyük “tehlike”nin HDP olduğu 7 Haziran seçimlerinde kendini göstermişti. "Seni başkan yaptırmayacağız" lafı cürmünden fazla yankılanır olmuştu.
Operasyonlarla yeniden "terör”ün düğmesine basıldı.
5.
1 Kasım tahminleri tutmadı, çünkü demokratik yarışta “olağan” koşulların dışına çıkılması kimsenin aklına gelmiyordu. Oysa
iktidar oy kayıplarını görünce en eski iktidar reflekslerini devreye soktu:
Korku…
Sandık hilesi ve “oy hırsızlığı” iddiaları bir yana, topluma “Ya ben, ya kaos” havası yayıldı.
Doğu Güneydoğu’da pek çok insan AKP’ye değil, adeta “devlet”e oy verdi!
Devletle kopuşu göze alamayan seçmen kitlesi bu sefer tercihini böyle kullandı. Keza, MHP (yaklaşık 2 milyon oy) ve CHP seçmeni (CHP’lilerin yüzde 3’ünün AKP’ye oy verdiği haberleri çıktı) de aynı şekilde “devlet” saikıyla iktidar partisine yöneldi.
Sandık hilesi ve “oy hırsızlığı” iddiaları bir yana, topluma “Ya ben, ya kaos” havası yayıldı.
Doğu Güneydoğu’da pek çok insan AKP’ye değil, adeta “devlet”e oy verdi!
Devletle kopuşu göze alamayan seçmen kitlesi bu sefer tercihini böyle kullandı. Keza, MHP (yaklaşık 2 milyon oy) ve CHP seçmeni (CHP’lilerin yüzde 3’ünün AKP’ye oy verdiği haberleri çıktı) de aynı şekilde “devlet” saikıyla iktidar partisine yöneldi.
Peki
şimdi ne olur?
Yanılmayı en çok istediğim şey şu: Türkiye’de
artık demokrasi, hak-hukuk adalet, barış içinde yaşamak giderek zorlaşacak.
Zenginleşmeyeceğiz, fakirleşeceğiz.
Mağduriyetler çoğalacak.
Kendimizi daha az güvende ve özgür hissedeceğiz!
Zenginleşmeyeceğiz, fakirleşeceğiz.
Mağduriyetler çoğalacak.
Kendimizi daha az güvende ve özgür hissedeceğiz!
Ekonomik gerekçeleri var bunun. İthalat ve
yabancı sermaye girişi üzerine kurulu ekonomi, küresel koşulların değişmesi
yüzünden daha çok zorlanıyor.
İktidar, çarkı döndürmek için yabancı sermayeye daha çok tavizler vermek, daha çok kazandırmak zorunda kalacak.
Bu da yer altı yerüstü kaynaklarının daha fazla talanı, insanların daha ucuza çalışması, daha az özgürlük, daha kısıtlı yaşam demek.
İktidar, çarkı döndürmek için yabancı sermayeye daha çok tavizler vermek, daha çok kazandırmak zorunda kalacak.
Bu da yer altı yerüstü kaynaklarının daha fazla talanı, insanların daha ucuza çalışması, daha az özgürlük, daha kısıtlı yaşam demek.
İçeride teknoloji üretimi, rekabetçi bir sanayi
altyapısı vs. nanay olduğu için sanayinin rekabet gücü giderek düşüyor. İhracat
dış rekabet ve komşularla ilişkiler yüzünden daralıyor.
“Cari
Açık Ekonomisi” çarkını aynen sürdürmek sahiden zor…
Anlı şanlı büyük "mega" projeler sanmayın ki ülkenin kalkınması vs… Bunlar sadece dış kredi ve şu cari açığı idare etsin diye gündeme alınıyor!
Sırf Arap krallarından petrol parası çekme umuduyla bakın Suriye konusunda nasıl bir yere geldik.
Bugün Avrupa Birliği’nde bir toplantı vardı. Avrupa diyor ki, “ Suriyeli sığınmacıları bizim sınırımızdan uzak tutun, size şu kadar para verelim!”
Anlı şanlı büyük "mega" projeler sanmayın ki ülkenin kalkınması vs… Bunlar sadece dış kredi ve şu cari açığı idare etsin diye gündeme alınıyor!
Sırf Arap krallarından petrol parası çekme umuduyla bakın Suriye konusunda nasıl bir yere geldik.
Bugün Avrupa Birliği’nde bir toplantı vardı. Avrupa diyor ki, “ Suriyeli sığınmacıları bizim sınırımızdan uzak tutun, size şu kadar para verelim!”
“Eğitimli, sağlıklı, çalışıp üretime katılabilecek Suriyeliyi biz
göçmen olarak alalım; dilenciler, sefiller, teröristler, muhtaçlar ve her türlü
bela sizin!”
Ve sanki 3 milyar Euro’nun kokusunu alınca buna çoktan hazırız gibi…
Ve sanki 3 milyar Euro’nun kokusunu alınca buna çoktan hazırız gibi…
Hükümet doğacak itirazların, gazete
haberlerinin vs. üzerine, sandık sonucundan aldığı cesaretle daha bir şiddetle
gidecek.
Cadde ve sokaklarda gazlı, TOMA'lı, coplu kavga sahnelerini daha çok göreceğiz.
İktidar hazırlığını yapmış, polis sayısı ikiye katlanıp 400 binin çok üzerine çıkmış. Özel Harekatçılık gözde iş oldu bile...
Cadde ve sokaklarda gazlı, TOMA'lı, coplu kavga sahnelerini daha çok göreceğiz.
İktidar hazırlığını yapmış, polis sayısı ikiye katlanıp 400 binin çok üzerine çıkmış. Özel Harekatçılık gözde iş oldu bile...
Basın daha fazla susturulacak.
Hâkimler, savcılar, karakollar artık mağduru
koruyamayacak…
Kürt meselesinde kritik eşikteyiz. Silvan,
Cizre, Silopi vs yerlerde yaşananlar, onca sertliğe, ölümlere rağmen istenen
sonucun alınmadığını gösteriyor. “Pes
ettirmek” üzerine kurulu yaklaşım, Kürtlerin “pes”ini görünceye kadar, daha nice sivil, günahsız insanın kanının
akmasına yol açacak, belli değil…
Yani, yüzde 50’ye yakın oy alan AKP, artık duble
yollar yapan, Anadolu sermayesinin önünü açmaya çalışan, aç ve yoksul kesimlere, sadaka mantığı ile de olsa
el uzatan, askeri vesayet gibi kaygıları olan bir parti olmaktan çoktan çıkmış
gibi…
Neoliberal politikaları kazasız belasız
yürütmesi (adı istikrar) için tek şart şu:
Toplum mağduriyetler, kayıplar ne olursa
olsun, hükümetin uygulamalarına asla gıkını çıkarmayacak!
Toplumun rızasını almaya kalkarsa bu politikalar
riske girer, o da iktidarın ipini çeker.
Ha, hükümet için ceberut olma zorunluluğu
yok. Ama gelişmeler tercihin bu yönde olacağını gösteriyor.
Ekonomiden söz etmişken, dikkatinizi çekmek
isterim…
“Ekonomik
kriz olursa AKP hükümeti gider” hesabı vardı. Yakın tarihlerde hükmetleri götüren, hatta sandığa gömen ekonomik krizlerdi.
Ama son 5-6
yılda yaşananlarla yeni bir durum ortaya çıktı. İktidar, krizin
faturasını halka yıkmayı öğrendi artık.
Örneğin, Türkiye, kriz zamanlarında başvurulan “faiz dışı fazla” işini sürekli hale getirdi.
Yani, devlet yatırıma, vatandaşına harcayacağı parayı tutup, özellikle 2009’dan bu yana kamu harcamalarını sürekli kısıyor. Duble yol, asfalt köy yolları vs. bakın hepsi o tarihe kadardır…
Örneğin, Türkiye, kriz zamanlarında başvurulan “faiz dışı fazla” işini sürekli hale getirdi.
Yani, devlet yatırıma, vatandaşına harcayacağı parayı tutup, özellikle 2009’dan bu yana kamu harcamalarını sürekli kısıyor. Duble yol, asfalt köy yolları vs. bakın hepsi o tarihe kadardır…
Ücretliler her yıl daha fazla kemer sıkıyor.
Maden işçisinin bile asgari ücretle ve sigortasız çalıştırıldığını duyuyoruz. Taşeronluk
nerdeyse zorunlu hale geldi.
Köylü perişan…
Bunlar, ekonomik kriz sonrası kurulan hükümetlerin uyguladığı IMF reçetelerinde olanların da ötesinde!
Köylü perişan…
Bunlar, ekonomik kriz sonrası kurulan hükümetlerin uyguladığı IMF reçetelerinde olanların da ötesinde!
Düşünün, Yunanistan krize girdi, çare
olarak emekli maaşları 1600 Euro’dan 1200 Euro’ya düşürüldü.
Oysa Türkiye’de emekli maaşı zaten sadece 300-400 Euro! Bizim hükümet bunu zaten başarıyor..
Üreten üretemez, tüketen de tüketemez hale
geliyor.
Son yılların rant sihirbazı inşaat sektörü,
alım gücündeki daralma nedeniyle balona döndü.
Çare: “Büyük Oyun”u bozmak!
Sevgili okurum, memleketin geleceğine ilişkin planlar yapmak,
siyasi partilerin işidir, bizi aşar.
Yaptığımız durum tespitleri, öneriler siyasilerin ilgisini çeker mi bilmem, ama bence en acil konu, “Büyük Oyun”u bozmak!
Yaptığımız durum tespitleri, öneriler siyasilerin ilgisini çeker mi bilmem, ama bence en acil konu, “Büyük Oyun”u bozmak!
Hani iktidar sahipleri iki de bir “Büyük Oyun”, “Büyük Oyun” der durur da,
“İşte onlar!…” diye toplumun bir
kesimini hedef gösterir ya…
İşte asıl büyük oyun, bu oyun!…
Vatandaşı
birbirine düşürmek…
Halkı
etnik kimliği, dini inancı, siyasi görüşüne göre birbirine karşı konumlandıran
ve ülkeyi sürekli bu gerginliği besleyerek yönetmek tarzı…
Galiba bütün numara bu!
Türk, Kürt, Laz, Çerkez, Alevi, Sünni,
sağcı, solcu, ateist, şeriatçı, komünist, faşist, çevreci…
Türkiye hepimizin demokrasi, adalet ve hukuk içinde kardeşçe yaşayabileceği kadar büyük bir ülke…
Birlik, bütünlük kederde, tasada, sevinçte; düğünde, bayramda, cenazede beraber olmak değil midir...
Türkiye hepimizin demokrasi, adalet ve hukuk içinde kardeşçe yaşayabileceği kadar büyük bir ülke…
Birlik, bütünlük kederde, tasada, sevinçte; düğünde, bayramda, cenazede beraber olmak değil midir...
Ama güç, iktidar oyunu “ötekileştirme” üzerine dizayn edilmiş.
Ne zaman birisi hükümetten demokratik,
insani bir talepte bulunsa, anında toplumun bir başka kesimi onun önüne aslanlar
gibi dikilir! (Sürülür demek daha doğru galiba).
Geçmişte işçi grevlerine müdahale için
patronlar “ülkücü” gençleri
kullanırdı.
Grevciler ve sendikacılar “Gominis” ilan edilir, karşısına bu gençler dikilirdi.
Patron da böylece çalışanların talebini savuşturup, haksızlığa devam ederdi!
Grevciler ve sendikacılar “Gominis” ilan edilir, karşısına bu gençler dikilirdi.
Patron da böylece çalışanların talebini savuşturup, haksızlığa devam ederdi!
Aleviler Sünnilere,
Sünniler Alevilere, Türkler Kürtlere, Kürtler Türklere, laikler şeriat
düşleyenlere, sağcılar solculara, Karadenizliler Güneydoğululara, Egeliler
falanca bölge insanına nefret duyuyorsa…
Ve duymaya devam edecekse...
Ve duymaya devam edecekse...
Herkes
birbirinin başına gelenleri seyretmekle yetiniyorsa...
... bu ülkede huzuru, istikrarı, barışı, demokrasiyi falan ilelebet unutalım!
... bu ülkede huzuru, istikrarı, barışı, demokrasiyi falan ilelebet unutalım!
Zira demokrasi, refah, adalet, huzur, kalkınma, halkın birbirini
boğazlamasıyla elde edilecek bir şey değildir.
Tam tersine, ülke sadece halkın, kendi
aralarındaki farklılıkları bir yana bırakıp ortak demokratik talepler peşinde,
el ele, omuz omuza, iktidardan bir şeyler talep etmesi, bunun peşinde durması
ile ancak bir ileri gidebilir…
Günlük 8 saatlik çalışma hakkı dahil,
medeniyetin bütün kazanımları böyle böyle elde edilmiş...Gıpta ettiğimiz Avrupa böyle başarmış, her ırk ve inanca mensup insanların bir arada uyumlu yaşamasını.
Alevilerle Sünniler birbirine sahip
çıksaydı, Çorum, Kahramanmaraş, Sivas katliamları yaşanabilir miydi? Buna kim
cesaret edebilirdi? (Ya da kim ihtiyaç duyardı)
Başörtüsü ya da Cemevi diye bir sorun
olabilir miydi?
Türkler Kürtlere sahip çıksa, örgütlü
olsa, “Bana ne Kürtlerden” deyip sessiz kalmasa PKK diye bir şey olabilir
miydi?
Ailede, işyerinde, mahallede, köyde,
şehirde, okulda insanlar birbirinin hakkına riayet etse; herkes karşısındaki
insanların da en az kendileri kadar haklara sahip olduğunu düşünse, cezaevleri
tıklım tıklım dolar mıydı? Bu kadar mı cinayet olurdu?
Toplumsal değerler bu kadar mı erozyona uğrardı?
Toplumsal değerler bu kadar mı erozyona uğrardı?
İşçi ve memurlar sağcı-solcu diye bölünmese,
çalışma hayatı bu kadar örgütsüz, baskıcı; ücretler bu kadar düşük mü olurdu?
Siyasi farklılıklar “düşmanlık” gibi algılanmasa, yüzde fazla insanın yaşamına malolan Ankara katliamı böyle mi karşılanırdı?
Hükümetler, Adliye kayıtlarına 17 bin
cinayet için “faili meçhul” yazdırabilir
miydi?
Bakın TV kanalları kapatılıyor, gazeteler,
gazeteciler susturuluyor teker teker...
Medyada, sanki “Onlar zaten falancaydı” diye suskun kalma durumu değişecek gibi...
Ama dalga çok zayıf…
Fikir, düşünce, basın özgürlüğü laf olsun
diye söylenmemiş ki; ülkenin ilerlemesi için elzem olduğu için benimseniyor. İktidar,
o an işine gelmeyen birini ezerken, sessiz kalır, alkışlarsan, yarın aynı şeyi
yaşadığında kaderinle baş başa kalırsın…
İşte asıl Büyük Oyun bu!
Türkiye insanı ne zaman bu oyunu bozar, el
ele verirse, işte o zaman kendimizi güvende, karnı tok sırtı pek ve özgür
hissedebiliriz.
El ele veren Türkiye’ye yol tarif etmeye ne
hacet…
Milli irade işte o zaman candır!
Ne eylerse güzel eyler.