Cep delik cepken delik!

Yeni bir yıla girerken, işinde, evinde kendi muhasebesini yapmayan yoktur. Tabi en önemlisi de, ülkeyi yönetenlerin yapacağı muhasebedir. Ama bu rakamları görünce, kimse başbakan olmak bile istemez… Nasıl istesin ki, memlekette “tasarruf açığı” 60 milyar dolar… “Cep delik cepken delik!”

Anadolu Ajansı Ekonomi Haberleri Müdürü Metin Türkyılmaz ile Parlamento Haberleri Müdürü Süfyan Kızılaslan, emekli olduktan sonra oluşturduklarıwww.551vekil.com sitesinde, IMF verilerini kullanarak, üşenmeden, bütün ülkelerin gelir/tasarruf dengesini çıkarmışlar. Belli başlı 58 ülke ekonomisine baktığınızda, 2012 yılı için, kimlerin elinin güçlü ve şanslı olduğu çok net görülüyor.

Tahmin edeceğiniz gibi, bu yıl da ülkesi ve insanı için en çok para harcama, yatırım yapma gücüne sahip olan ülke, Çin…

Çin, bu yıl ABD’nin 1,5 katı, Japonya’nın 2,75 katı, Hindistan’ın 4,8, Almanya’nın 5,2, Fransa’nın 6, Rusya’nın 7,3 İtalya’nın 8,2,  İngiltere’nin 10, Türkiye’nin 21 katı yatırım yapabilecek. Çin bu yıl tam 4,16 trilyon dolar tasarruf yapıp, bunun 3,73 trilyon dolarını yatırımlara aktaracak.

Çin’in dinamizmi,  asıl, dev dış ticaret fazlasının yanı sıra, gelirlerinin büyük bölümünü yatırıma çevirebilmesinden kaynaklanıyor. ABD, galiba, trilyon dolarlık savaş bütçelerinden, şirket kurtarmalardan, hortumlamalardan kurtulamadığı için halkına verecek bir şey bulamıyor! Baksanıza, ABD bu yıl da, 15,49 trilyon dolarlık GSYH ile, açık ara en büyük ekonomi. 2. Sıradaki Çin’in GSYH’sı 7,74 trilyon dolar. Ama iş tasarrufa gelince, tablo değişiyor ve ABD’nin tasarrufları 2,15 trilyonda kalırken, Çin’in yüzde 53,7’lik yüksek oranına karşılık, ABD tasarrufların sadece yüzde 14,12’sini yatırıma ayırabiliyor.

Bu yıl, dünya ülkeleri içinde 175,3 milyar dolar yatırımla 18., 115,6 milyar dolar tasarrufla 24. sırada yer alacak olan Türkiye’nin böylece, 59,7 milyar dolar tasarruf açığı oluşacak. Yani bu yıl Türkiye’nin planladığı yatırımları gerçekleştirebilmek için dışardan 60 milyar doları bulması gerekecek. IMF tahminlerine göre 801,9 milyar dolar olacak GSYH’nın yüzde 21,86’sı kadar yatırım yapan Türkiye’de, tasarruf oranı yüzde 14,419’da kalacak. Bundan dolayı da GSYH’sının yüzde 7,441’ü kadar bir tasarruf açığı meydana gelecek.

Maalesef ekonomimiz “açıklar ekonomisi”… “Dış ticaret açığı”, “döviz açığı”, “bütçe açığı” en sık duyduğumuz şeyler… Kronik, doğdum bittim var bunlar!  Bu “tasarruf açığı” da memleketin en kronik hastalıklarından birisi. 

Ülke yatırım yapamıyor!

Türkiye, birçok batı ülkesinde 30-40 yıl önce tamamlanan karayolu, demiryolu gibi temel altyapı yatırımlarını bile tamamlayamadı. Hala hükümetin en çok övündüğü konu “şu kadar yol yaptık, bu kadar asfalt döktük, şu kadar köy susuzluktan kurtuldu” retoriği. Yine de memlekette, “yol, su, elektrik, kanalizasyon” tamamlanmış değil.

Topu topu 32 milyar dolarlık GAP projesi 30 senedir bitmedi. Demiryolları rafta. Büyük kentlerdeki metro yatırımları tıkandı. Örneğin, Ankara Büyükşehir Belediyesi, 20 senede tek bir istasyon ekleyemeyince topu attı ve işi Ulaştırma Bakanlığı’na havale etti.

Tasarrufu olmayan bir ülkemin imdadına “yap işlet devret” yetişti. Bursa’daki ilk örneklerinden birisi  otobüs terminalidir.  Bursa’da kanalizasyon, çevre yolu dahil büyük projeler dış kredilerle oldu.  Ama faturayı pahalı su olarak ödüyoruz. Yakında çevre yolu girişine gişe kurulursa şaşırmayalım.

Büyüklerimiz boşuna “Ayağını yorganına göre uzat” dememişler.

İyi pazarlar

16 Ocak 2012