6 Milyon 364 bin kişi kayıt dışı mı çalışıyor?

Türkiye'de işsizlik oranı, 2016 Aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre 1,9 puan yükselerek yüzde 12,7'ye çıktı. Söz konusu dönemde işsiz sayısı 668 bin kişi artarak 3 milyon 872 bin kişi oldu. İşsizliğin özellikle genç ve eğitimli kesimde yüksek olması kaygı veriyor.
Peki gerçek işsizlik bu mu? Gelin bakalım... 

TÜİK 2016 Aralık ayı iş gücü istatistiklerine göre, Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, aralıkta bir önceki yılın aynı dönemine göre 668 bin kişi artarak, 3 milyon 872 bin kişiye ulaştı. Aynı dönemde işsizlik oranı 1,9 puan artarak yüzde 12,7 oldu.

İşsizlik oranı, aralıkta bir önceki aya göre de 0,6 puan arttı. Söz konusu oran, kasımda yüzde 12,1 seviyesinde bulunuyordu.

Ücretli veya yevmiyeli sayısı 18 milyon 93 bin

İstihdam edilen 26 milyon 669 bin kişinin 18 milyon 93 binlik kısmını ücretli veya yevmiyeliler oluşturdu. Ücretli veya yevmiyelilerin toplam istihdam içindeki payı yüzde 67,8'e karşılık geldi. İstihdam edilenlerin 4 milyon 565 binini (yüzde 17,1) kendi hesabına çalışanlar, 2 milyon 795 binini (yüzde 10,5) ücretsiz aile işçileri ve 1 milyon 216 binini (yüzde 4,6) işverenler oluşturdu.

Türkiye genelinde aralık ayına ilişkin mevsim etkilerinden arındırılmamış temel iş gücü göstergeleri şöyle:

                                                                                Toplam              Erkek                 Kadın

15 ve daha yukarı yaştakiler

Nüfus (bin kişi)                                                       59.146              29.240                29.905

İş gücü (bin kişi)                                                     30.540              20.921                  9.619

İstihdam (bin kişi)                                                   26.669              18.561                  8.108

Tarım (bin kişi)                                                          4.915                2.781                  2.134

Tarım dışı (bin kişi)                                                  21.753              15.780                  5.974

İşsiz (bin kişi)                                                             3.872                 2.360                 1.511

İş gücüne dahil olmayanlar (bin kişi)                       28.606                  8.319              20.286

İş gücüne katılma oranı (yüzde)                                51.6                     71.5                  32.2

İstihdam oranı (yüzde)                                               45.1                     63.5                  27.1

İşsizlik oranı (yüzde)                                                  12.7                    11.3                   15.7

Tarım dışı işsizlik oranı (yüzde)                                 14.9                    12.7                   20.1

15-64 yaş grubu

İş gücüne katılma oranı (yüzde)                                  56.6                   77.1                    36

İstihdam (yüzde)                                                          49.3                   68.3                   30.2

İşsizlik oranı (yüzde)                                                   12.9                   11.5                   16

Tarım dışı işsizlik oranı (yüzde)                                   14.9                  12.7                   20.2

Genç (15-24 yaş) işsizlik oranı (yüzde)                        24                     21.3                   28.8

Ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı                   24.8                 15.4                    34.4

30,5 MİLYON 'ÇALIŞAN'DAN SADECE 20,4 MİLYONU SGK'LI

İşsizlik oranları, kamuoyunda en tartışmalı verilerden birisi. Vatandaş gerçek işsizliğin, açıklanan rakamların çok üzerinde olduğuna inanıyor. Peki gerçek durum nedir?

Bunu anlamanı en kestirme yollarından birisi, SGK'nin verilerine bakmak. Zira ister ücretli, ister kendi nam ve hesabına çalışsın, isterse de kayıtdışı çalışıp sigortasını “isteğe bağlı”, kendisi ödesin, çalışanların yolu mutlaka SGK'ya çıkıyor.

AKTİF SİGORTALI 20,4 MİLYON

SGK'nın en son açıkladığı Ağustos 2016 rakamlarına göre, Türkiye'deki sigortalı sayısı ile ilgili rakamlar şöyle:

Aktif Sigortalı Sayısı (Prim ödeyen)

4/1-a Aktif Sigortalı Sayısı               14.577.287

4/1-a Zorunlu Sigortalı Sayısı           14.059.476

4/1-b Aktif Sigortalı Sayısı                  2.785.917

4/1-b Zorunlu Sigortalı Sayısı              1.948.088

4/1-c Aktif Sigortalı Sayısı                   3.042.243

Toplam (Aktif Sigortalı Sayısı)           20.405.447

Yani “memur” olarak Emekli Sandığı, “İşçi” olarak SSK, “işveren”, işyeri sahibi olarak Bağ-Kur sistemi ile fiilen sigortalı olan ve “çalışan” kişi sayısı toplam 20 milyon 405 bin 447 kişi.

TÜİK'e verilerine göre, 15 yaşın üzerindeki nüfus 59,1 milyon kişi. Yaşlılar, öğrenciler, sağlık sorunları olanlar vs. çıkarıldığında “Çalışabilir” nüfus ise 30,5 milyon kişi. Çalışabilir 30,5 milyon kişiden sigorta kapsamında çalışan 20,4 milyon çıkarıldığında geriye 10 milyon 135 bin kişi kalıyor.

Bu kişilerden sadece 3 milyon 872 bin kişi “işsiz” sayılıyor.

6,2 MİLYON KAYIT DIŞI MI ÇALIŞIYOR?

Peki geri kalan 6 milyon 263 ne iş yapıyor? İşi gücü olmayan, üretime katılmayan bir kişi, iş aramak için İŞKUR'a başvurmayınca işi gücü var mı kabul ediliyor?

Verilerde bir başka ilginç ayrıntı da TÜİK verilerinde “istihdamda” görülen kişi sayısının 26 milyon 669 bin olması. Eğer 26 milyon 669 bin kişi gerçekten ücretli veya kendi nam ve hesabına çalışıyor ise 6 milyon 264 bin kişi tamamen kayıtdışı çalışıyor demektir. Zira, SGK'daki aktif sigortalı sayısı 20 milyon 405 bin kişi.

13 MİLYONA YAKIN KİŞİ SOSYAL GÜVENCESİZ

Türkiye nüfusu 2017 başında 79 milyon 814 olarak tesbit edilirken, SGK verilerine göre, çeşitli şekillerde “Sosyal Güvenlik Kapsam”na dahil nüfus 67.846.515 kişi oldu. Bu, Türkiye'de halen herhangi bir sosyal güvenlik kapsamında olmayan vatandaşların sayısının12 milyon 968 bin kişi olması demek.

SGK'dan gelir ve aylık alanların sayısı şöyle:

Kişi

4/1-a           : 7.044.708

4/1-b           : 2.558.374

4/1-c            : 2.026.541

Primsizler    : 104.848

Toplam :11.734.471